ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

     Η Ελληνική παραδοσιακή μουσική περιέχει όλα τα τραγούδια, τους σκοπούς και ρυθμούς των περιοχών της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αυστραλίας, των Η.Π.Α. (ομογένεια) και άλλων. Εκτός από τα κοινά μουσικά ακούσματα που συναντώνται σε όλη την Ελλάδα, υπάρχουν και χαρακτηριστικά είδη παραδοσιακής μουσικής ανάλογα με την ιστορία ή τις προτιμήσεις των συγκεκριμένων περιοχών. Επίσης γίνεται διάκριση των τραγουδιών με βάση το περιεχόμενό τους, την περίσταση στην οποία παίζονται και το μέτρο τους. Στην παραδοσιακή μουσική υπάρχουν διάφορα μουσικά όργανα όπως: τα πνευστά: (φλογέρες, γκάιντα, κλαρίνο), τα έγχορδα: (λύρα, βιολί, λαούτο), τα κρουστά: (νταούλια, τουμπερλέκι, ντέφι) κ.ά.. Μία κατηγορία τραγουδιών που συμπεριλαμβάνεται στην ελληνική παραδοσιακή μουσική είναι τα δημοτικά τραγούδια. Τα δημοτικά τραγούδια παίζονται συνήθως σε γάμους αλλά και σε πανηγύρια. Χωρίζονται στις εξής κατηγορίες: Ακριτικά, Κλέφτικα, Ιστορικά, Παραλλαγές και Γαμήλια.

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΝΑ ΠΕΡΙΟΧΗ 

ΠΟΝΤΟΣ

     Η Ποντιακή μουσική διατηρεί στοιχεία από τις μουσικές παραδόσεις της αρχαίας Ελλάδας, της βυζαντινής μουσικής και της παράδοσης του Καυκάσου. Το βασικό όργανο της Ποντιακής μουσικής είναι η Ποντιακή λύρα (Κεμεντζές), η οποία έχει καταγωγή από την Βυζαντινή εποχή και παρομοιάζει με την Βυζαντινή λύρα και την Κρητική λύρα. Επίσης χρησιμοποιούνται τα μουσικά όργανα της Δύσης όπως το κίτ βιολί και βιολί (Rebec). Άλλα όργανα που χρησιμοποιούνται στην Ποντιακή μουσική περιλαμβάνουν τα τύμπανα, το λαούτο, την ασκομαντούρα (ένα είδος γκάιντας), το νταούλι και τον αυλό. Παραδοσιακοί χοροί από τον Πόντο περιλαμβάνει τον Ατσιαπάτ, τον Ντιπάτ, τον Τικ, τον Διπλό τικ, τον Τρομακτόν, την Ποντιακή σέρρα, τον Εικοσιένα, τον Τρυγόνα, τον Τσέστο και τον Ζωναράδικο.

ΚΡΗΤΗ

     Τα Ελληνικά νησιά της Καρπάθου, της Χάλκης, της Κάσου, και της Κρήτη σχηματίζουν ένα τόξο όπου η Κρητική λύρα είναι το κυρίαρχο μουσικό όργανο. Ο Κώστας Μουντάκης είναι πιθανόν ο πιο γνωστός οργανοπαίχτης λύρας, που συχνά συνοδεύεται από λαούτο το οποίο είναι παρόμοιο με το μουσικό όργανο μαντολίνο. Οι τσαμπούνες συχνά παίζονται στην Κάρπαθο. Η Κρήτη είναι γνωστή για την παράδοσή της σε παραδοσιακούς χορούς, η οποία έχει καταβολές στην αρχαία Ελλάδα και περιλαμβάνει γρήγορους σε ρυθμό χορούς όπως το Πεντοζάλι και άλλους όπως η Σούστα, ο Συρτός, το Τριζάλι, ο Κατσαμπαδιανός, ο Χανιώτης, ο Σιγανός, ο Πηδηχτός Λασιθίου, ο Μαλεβιζιώτικος, ο Τσινιάρης, ο Ιεραπετρικός και ο Λαζιώτικος.

ΗΠΕΙΡΟΣ

    Στην Ήπειρο, τα παραδοσιακά τραγούδια είναι πεντατονικά και πολυτονικά και ερμηνεύονται τόσο από τραγουδιστές όσο και από τραγουδίστριες. Χαρακτηριστικά τραγούδια περιλαμβάνουν μοιρολόγια, της Τάβλας και φωνητικά με τη συνοδεία του σκάρου. Το κλαρίνο είναι το κυρίαρχο μουσικό όργανο στην Ήπειρο, που χρησιμοποιείται για να συνοδεύσει τους χορούς, κυρίως με αργό και βαρύ ρυθμό, όπως ο Τσάμικος, ο Κοφτός, ο Μενούσης, το Φισούνι, η Ποδιά, ο Στα δύο, ο Στα τρία, ο Ζαγορήσιος, η Κεντημένη, ο Μετσοβίτικος και ο Γιατρός.

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

    Παραδοσιακοί χοροί από την Πελοπόννησο περιλαμβάνουν τον Καλαματιανό, των Καρυάτιδων, τον Μονόδιπλο, τον Τσάμικο, τον Συρτό, τον Άη Γιώργη, τον Μανιάτικο και τον Διπλό χορό. Στην Μάνη υπάρχει ακόμα η παράδοση των μοιρολογιών που τραγουδιούνται από ηλικιωμένες γυναίκες.

ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

    Τα νησιά του Αιγαίου είναι γνωστά για τα νησιώτικα τραγούδια τους, των οποίων τα χαρακτηριστικά ποικίλουν ευρέως. Αν και τα βασικά στοιχεία του ήχου είναι χαρακτηριστικά κοσμικά -Βυζαντινός, η σχετική απομόνωση των νησιών επέτρεψε την ξεχωριστή ανάπτυξη της ιδιαίτερης νησιώτικης Ελληνικής μουσικής. Το πλείστον των νησιώτικων τραγουδιών συνοδεύονται από την λύρα, το κλαρίνο, την κιθάρα και το βιολί. Σε σύγχρονους τραγουδιστές όπως ο Γιάννης Πάριος, οι Κονιτόπουλοι και η Μαρίζα Κωχ αποδίδεται η αναβίωση του συγκεκριμένου μουσικού είδους κατά την δεκαετία του '70. Στους παραδοσιακούς χορούς συμπεριλαμβάνονται ο Μπάλος, ο Συρτός, η Σούστα, ο Χιώτικος, ο Καλυμνιώτικος, ο Σταυρωτός, ο Λερικός, η Καμάρα, ο Μηχανικός, η Τράτα, η Παναγιά και ο Ικαριώτικος.